Pezeshkian’s opmerking over mogelijke dood Khamenei leidt tot speculatie en zorgen over machtsstrijd in Iran
Bron: X.com @SGhasseminejad
Een recente uitspraak van de Iraanse president Masoud Pezeshkian heeft binnen en buiten Iran tot grote beroering geleid. Pezeshkian stelde dat “als Israël Khamenei had gedood, het regime zou zijn ingestort” — een uitspraak die volgens critici kan worden geïnterpreteerd als een poging om Israël subtiel aan te moedigen de opperleider van Iran uit te schakelen.
De controversiële opmerking voedt speculatie over interne machtsstrijd binnen de Islamitische Republiek. Al langer doen geruchten de ronde dat voormalig president Hassan Rouhani hoopt ayatollah Ali Khamenei op te volgen in het geval de opperleider onverwacht overlijdt, vooral tijdens een grote nationale crisis, zoals een oorlog.
Maar niet iedereen gelooft dat het verwijderen van Khamenei automatisch tot een instorting van het regime leidt. Analisten wijzen erop dat de repressie-infrastructuur van de staat — de Revolutionaire Garde, inlichtingendiensten en de paramilitaire Basij — weliswaar verzwakt is, maar nog altijd effectief functioneert. “Een val van het regime vereist meer dan het wegvallen van één man,” aldus een Iraanse commentator in ballingschap. “Het vraagt om een verder afbrokkelen van het onderdrukkingsapparaat, gerichte militaire en geheime operaties, én een strategie die dissidentie binnen het systeem faciliteert.”
Hoewel de machtsstructuur onder druk staat, blijft de veiligheidsmachine volgens waarnemers operationeel genoeg om controle te behouden, zeker zolang interne elites zich tegen elkaar laten uitspelen.
Ook de veelgehoorde veronderstelling dat Rouhani een serieuze kans maakt om Khamenei op te volgen, wordt door sommigen in twijfel getrokken. Een analist vatte het scherp samen: “Rouhani heeft geen reële macht meer. Het lijkt eerder alsof Khamenei de laatste barrière is die voorkomt dat Rouhani zelf wordt uitgeschakeld.” De implicatie: zodra Khamenei valt, zou niet Rouhani maar de hardline facties — of zelfs de Revolutionaire Garde — de macht grijpen.
De combinatie van Pezeshkian’s uitspraak, de interne spanningen en de wijdverspreide speculaties onderstreept hoe fragiel de politieke situatie in Iran is. Terwijl de regionale spanningen oplopen en de druk op het regime toeneemt, wordt steeds duidelijker dat de vraag niet alleen is wie Khamenei opvolgt, maar of het systeem dat hij decennialang heeft gevormd überhaupt nog levensvatbaar is.
