VN-deskundigen eisen stopzetting executies van zes politieke gevangenen in Iran
VN-mensenrechtendeskundigen hebben Iran opgeroepen de voorgenomen executies van zes politieke gevangenen stop te zetten. Volgens de experts zijn de mannen veroordeeld na processen die niet voldeden aan internationale standaarden en zijn zij tijdens hun detentie blootgesteld aan marteling, langdurige isolatie en gedwongen bekentenissen. Teheran ontkent de beschuldigingen en stelt dat de rechtsgang rechtmatig was.
De zes terdoodveroordeelden — Babak Alipour, Vahid Bani Amerian, Akbar (Shahrokh) Daneshvarkar, Pouya Ghobadi, Abolhassan Montazer en Seyyed Mohammad Taghavi Sangdehi — werden tussen eind 2023 en begin 2024 gearresteerd wegens vermeende banden met de in ballingschap opererende organisatie Mojahedin-e Khalq. In november 2024 veroordeelde de Revolutionaire Rechtbank hen tot de doodstraf wegens “gewapende opstand”.
UN-rapporteur Mai Sato verklaarde dat zij in september een officiële brief naar de Iraanse autoriteiten stuurde, medeondertekend door collega’s die gespecialiseerd zijn in gedwongen verdwijningen, foltering en buitengerechtelijke executies. In die brief stond dat meerdere verdachten maandenlang afzonderlijk zouden zijn vastgehouden en pas op de dag van hun proces een advocaat mochten zien.
Iran reageerde in oktober dat de aantijgingen “ongefundeerd” zijn en dat de vonnissen steunen op “bekentenissen ondersteund door materieel bewijs”. Het land benadrukt dat de gevangenen volgens de wet zijn behandeld.
Sato dringt aan op onmiddellijke opschorting van de executies en een onafhankelijk onderzoek naar de mishandelingsclaims. Ze wijst erop dat de doodstraf volgens internationale verdragen alleen mag worden toegepast bij de zwaarste misdrijven met opzettelijke dodelijke afloop — iets wat hier niet het geval is. Volgens mensenrechtenorganisaties neemt het aantal executies in Iran de laatste maanden snel toe.
