Iraanse vrouwen massaal zonder hoofddoek: ‘Deze verandering is blijvend’
In Iran groeit het aantal vrouwen dat in het openbaar weigert de verplichte hijab te dragen, ondanks mogelijke arrestaties en gevangenisstraffen. Op straat in grote steden als Teheran is het inmiddels een veelvoorkomend beeld: vrouwen die zonder hoofddoek winkelen, werken en reizen. Wat enkele jaren geleden ondenkbaar leek, is nu zichtbaar onderdeel van het dagelijks leven.
De ommekeer begon na de massale protesten in 2022, toen de 22-jarige Mahsa Amini overleed in politiehechtenis na te zijn aangehouden wegens het schenden van de hijabregels. Vrouwen stonden aan het front van de demonstraties, waarbij sommige demonstratief hun hoofddoek aflegden en verbrandden. De protesten vormden een directe uitdaging voor het religieuze gezag van de Islamitische Republiek.
Hoewel het parlement vorig jaar een strengere wet aannam die zware straffen oplegt aan wie de hijab niet draagt, heeft de Nationale Veiligheidsraad de uitvoering ervan opgeschort, uit vrees voor een nieuwe golf van onrust. Een lid van de invloedrijke Expediency Council erkende recent dat de wet in de praktijk “niet afdwingbaar” is — een uitspraak die leidde tot woede onder conservatieve geestelijken.
Volgens Iraanse vrouwen, onder wie journaliste Zeinab Rahimi, gaat het niet om een tijdelijke trend maar om een blijvende maatschappelijke verschuiving. “Vrouwen hebben hard gevochten voor deze vrijheid,” zegt zij. “En wie die vrijheid eenmaal heeft ervaren, geeft haar niet zomaar weer op.”
Ook in kleinere steden groeit de steun, al is de zichtbaarheid daar lager. Filmmaker Mojgan Ilanlou benadrukt dat de regering vooral toegeeft aan realiteit: “De autoriteiten weten dat doorgedwongen controle ernstige gevolgen zou hebben. Dit is een strijd die vrouwen niet meer uit handen geven.”
