Wie was Khosrow Alikordi — en waarom roept zijn dood om een VN-onderzoek?
Bron: RFE/RL
De recente dood van de Iraanse mensenrechtenadvocaat Khosrow Alikordi heeft geleid tot verontrustende reacties binnen en buiten Iran en een oproep voor een onafhankelijk onderzoek door de Verenigde Naties.
Alikordi, 46 jaar oud, werd op 5 december 2025 dood aangetroffen in zijn kantoor in de noordoostelijke stad Mashhad, waar hij jarenlang werkte als verdediger van politieke gevangenen, activisten en families die gerechtigheid zoeken. De Iraanse autoriteiten hebben officieel verklaard dat hij stierf aan een hartaanval, maar veel collega’s, familieleden en mensenrechtenorganisaties noemen deze verklaring onvolledig of zelfs verdacht.Alikordi was geen onbekende in de Iraanse dissidentengemeenschap.
Hij zat zelf vaker in de gevangenis vanwege zijn werk en kritiek op het Iraanse systeem. In 2025 werd hij door een revolutionaire rechtbank veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf wegens “propaganda tegen de staat” — een aanklacht die vaker wordt gebruikt tegen critici van de regering. Alikordi was eerder gearresteerd, gedwongen om zijn juridische activiteiten te staken en zelfs beperkt in zijn vrijheid, maar hij bleef onverschrokken doorgaan met het verdedigen van anderen.
Wat de dood van Alikordi extra controversieel maakt, zijn de omstandigheden rond zijn overlijden. Naast de officiële verklaring van een hartaanval hebben sommige bronnen verklaard dat lichaamsverwondingen, vermiste beveiligingsbeelden en het snelle grijpen van bewakingsmateriaal door veiligheidstroepen vragen oproepen over wat er werkelijk is gebeurd. Familieleden en collega’s hebben gezegd dat hij geen bekende ernstige medische problemen had, en mensenrechtenorganisaties zoals Iran Human Rights beschrijven de zaak als voldoende reden voor een onafhankelijk onderzoek.
In reactie op deze onrust heeft de prominente mensenrechtenadvocate Nasrin Sotoudeh, die zelf jarenlang gevangen zat vanwege haar werk, publiekelijk opgeroepen tot de vorming van een VN-feitencommissie om te onderzoeken wat er met Alikordi gebeurde. Volgens Sotoudeh was Alikordi “onder extreme juridische en veiligheidsdruk” gedurende bijna twee decennia — een situatie die zijn dood in een ander licht plaatst dan een simpele natuurlijke oorzaak.
De roep om transparantie en internationale betrokkenheid komt op een moment dat Iran al onder toenemende kritiek ligt vanwege zijn mensenrechtensituatie. Organisaties en advocaten benadrukken dat de omstandigheden rond Alikordi’s dood symbool staan voor bredere spanningen tussen de staat en degenen die opkomen voor burgerlijke vrijheden. Kritiek op het regime komt met risico’s: advocaten kunnen worden gearresteerd, verboden om te werken, of geconfronteerd met juridische repercussies — en in uitzonderlijke gevallen, zoals deze, zelfs omgeven worden door onduidelijkheid en controverse.
De internationale gemeenschap rekent erop dat een onafhankelijk VN-onderzoek niet alleen helderheid kan verschaffen over Alikordi’s dood, maar ook bijdraagt aan de bredere strijd voor gerechtigheid en mensenrechten in Iran.
