Doodvonnis voor Iraanse politieke gevangene Ramin Zeleh: de harde realiteit van onderdrukking

In december 2025 is de Iraanse politieke gevangene Ramin Zeleh door de Mahabad Revolutionaire Rechtbank ter dood veroordeeld op beschuldiging van “baghi” — wat zoveel betekent als gewapend verzet. Het vonnis werd op 6 december 2025 formeel uitgesproken door Rechter Siyami van Rechtbank 1, en markeert een nieuwe escalatie in de manier waarop het Iraanse rechtssysteem dissidenten bestraft. Hrana

Zeleh zat vast in de Naqadeh-gevangenis, nadat hij op 22 juli 2024 was gearresteerd. Zijn arrestatie vond plaats zonder dat er een rechtsgeldig huiszoekingsbevel was, toen veiligheidstroepen zijn familiehuis binnendrongen en hem meenamen, volgens de lokale berichten. Hrana

De aanklacht tegen Zeleh — baghi — is een veelgebruikte beschuldiging in Iran voor personen die door de staat worden gezien als tegenstanders of bedreigingen van het regime. Critici van het Iraanse rechtsstelsel stellen dat deze beschuldiging vaak wordt ingezet om politieke tegenstanders te straffen zonder transparante processen of eerlijke rechtsgang.

Context van onderdrukking en doodstraffen

De veroordeling van Zeleh is geen op zichzelf staand incident, maar onderdeel van een breder patroon van vervolging in Iran. Verschillende politieke en maatschappelijke activisten zijn de afgelopen jaren zwaar gestraft; sommigen kregen lange gevangenisstraffen, anderen kregen de doodstraf opgelegd of zagen hun vonnissen bevestigd door hogere rechtbanken. Hrana

In het algemeen is de doodstraf in Iran niet beperkt tot geweldsmisdrijven: ook voor politieke redenen, vermeende nationale veiligheidszaken en deelname aan protesten kan de hoogste straf worden geëist. Internationale waarnemers en mensenrechtenorganisaties uiten al langer zorgen over het gebrek aan gelijke rechtsbescherming en de rol van de rechterlijke macht in politieke zaken.

De impact van het vonnis

Voor Zeleh zelf betekent het doodvonnis een onmiddellijke bedreiging van zijn leven, terwijl zijn familie en het bredere netwerk van activisten in onzekerheid verkeren over eventuele beroepmogelijkheden en de verdere gang van zaken. Het gebruik van de doodstraf in politieke zaken staat symbool voor de strenge repressie van oppositie en activisme in Iran.

Het nieuws over Zeleh viel samen met andere meldingen van arrestaties en zware straffen binnen Iran, wat een breed beeld schetst van een maatschappij waarin dissent vaak wordt beantwoord met juridische hardheid. Hrana

Reflectie

Het geval van Ramin Zeleh werpt licht op de uitdagingen rondom mensenrechten en rechtsstaat in Iran. Doodstraffen, vooral in politiek beladen zaken, roepen vragen op over eerlijkheid, procesrechten en de manier waarop de staat omgaat met afwijkende stemmen. Voor internationale waarnemers en activisten blijft het cruciaal om aandacht te blijven besteden aan dergelijke uitspraken om druk te houden op de Iraanse autoriteiten voor meer transparantie en gerechtigheid.