Gouden Korrels: Waarom Iraanse Rijst Voor Veel Gezinnen Onbetaalbaar Wordt
De geur van versgestoomde rijst — chelo met kebab, kruidenpolo of saffraanpolo — vormde ooit het kloppend hart van elke Iraanse keuken. Maar anno 2025 is deze culinaire ruggengraat voor veel gezinnen plotseling buiten bereik geraakt. De prijs van Iraanse rijst, lange tijd een betaalbaar en geliefd basisvoedsel, is zo sterk gestegen dat zelfs middeninkomens moeten bezuinigen.
In de traditionele rijstprovincies van Iran behoren vooral Tarom Hashemi, Fajr en Shiroudi tot de meest gegeten variëteiten. Tarom Hashemi, bekend om zijn aroma en lange korrel, was altijd de trots van de Iraanse keuken — en dat blijkt ook uit het prijskaartje. Waar een kilo een jaar geleden nog zo’n 1,2 miljoen rial kostte, loopt de prijs nu op tot wel vier miljoen rial per kilo. Dat is een stijging van meer dan 230% binnen slechts twaalf maanden.
Farhad (38) uit Karaj verwoordt de frustratie die in veel huishoudens leeft. “Vorig jaar betaalde ik 1,2 miljoen rial voor dezelfde rijst. Nu is het 3,5 miljoen — en waarschijnlijk nog van slechtere kwaliteit. Khamenei heeft veertig jaar oorlogstaal gevoerd, en nu kunnen wij onze eigen rijst niet meer betalen.”
Ook in Teheran zien consumenten de prijzen met de week stijgen. Fereshteh, moeder van twee, vertelt dat zij vijf maanden geleden nog 1,87 miljoen rial betaalde. “Vandaag was het 3,57 miljoen. Elke keer dat ik boodschappen doe, is het weer een verrassing — en geen leuke.”
De prijsstijgingen zijn een symptoom van dieper liggende problemen: torenhoge inflatie, een snel verzwakkende rial en een land dat door westerse sancties verder geïsoleerd raakt. De voortdurende impasse rondom het nucleaire programma vergroot de economische onzekerheid, terwijl de overheid weigert te buigen voor internationale eisen.
Officiële cijfers laten al hoge prijzen zien, maar consumenten geloven dat zelfs die gegevens de werkelijkheid verbloemen. Winkeliers zouden volgens klanten goedkopere korrels vermengen met premiumvariëteiten, waardoor echte topkwaliteit nu zelfs tot vier miljoen rial kan kosten. Ook middenklassesoorten zoals Shiroudi en Fajr zijn in één jaar meer dan verdubbeld in prijs.
Voor een gezin van vier dat dagelijks rijst eet — gemiddeld 15 tot 20 kilo per maand — loopt de rekening op tot 70 tot 100 miljoen rial. Dat is bijna de helft van het gemiddelde maandinkomen in Iran.
De crisis wordt volgens experts versterkt door slecht beleid, gebrekkig toezicht en pure corruptie. Terwijl boeren aangeven dat de productiekosten rond de 1,45 miljoen rial liggen, drijven tussenhandelaren de verkoopprijs op naar ruim boven de 3,5 miljoen.
Voor veel Iraniërs gaat het echter om meer dan geld alleen. Rijst is onderdeel van hun identiteit. “Rijst was heilig,” zegt Mitra (51). “Nu kan ik niet eens één zak kopen.” En zoals een winkelier treffend concludeert: “Rijst was het eten van iedereen — arm en rijk. Nu is het een herinnering geworden.”
